Jak dobrać roletę/markizę do okna dachowego? Rodzaje rolet i markiz, wady i zalety

Coraz powszechniejsze stosowanie rolet i markiz okiennych przez Polaków wymusiły zachodzące w naszej szerokości geograficznej zmiany klimatyczne. Prawidłowo dobrane rolety nie tylko chronią przed jaskrawym światłem w słoneczne dni, ale także zapobiegają nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeń poddasza w lecie i ograniczają straty ciepła zimą. Akcesoria te montowane są też chętnie ze względu na ich walory dekoracyjne, a także w celu zwiększenia odporności okien połaciowych na włamanie oraz dla poprawienia komfortu akustycznego we wnętrzach. Tak szerokie spektrum zastosowania wymusza konieczność występowania na rynku ogromnej różnorodności rolet i markiz okiennych, a co za tym idzie – może sprawiać trudność ostatecznego ich doboru.

Rodzaje rolet okiennych

Istnieje kilka kryteriów podziału rolet i markiz:

ze względu na miejsce montażu rozróżnia się:

• Rolety wewnętrzne;
• Rolety zewnętrzne;
• Rolety do okien pionowych;
• Rolety do okien dachowych.

ze względu na sposób montażu rozróżnia się:

• Rolety do montażu inwazyjnego (w szczególności rolety z napędem elektrycznym, które wymagają poprowadzenia okablowania w pomieszczeniach);
• Rolety do montażu bezinwazyjnego (np. rolety solarne).

ze względu na sposób sterowania rozróżnia się:

• Rolety sterowane ręcznie (manualne);
• Rolety z napędem elektrycznym;
• Rolety solarne (obsługiwane przez wbudowany panel fotowoltaiczny).

ze względu na stopień zaciemniania pomieszczenia rozróżnia się:

• Rolety zaciemniające (eliminujące dopływ światła dziennego);
• Rolety częściowo zaciemniające (półprzepuszczalne);
• Rolety transparentne (rozpraszające światło dzienne).

ze względu na stylistykę i dekoracyjność rozróżnia się:

• Rolety gładkie;
• Rolety plisowane;
• Rolety rzymskie;
• Żaluzje (np. aluminiowe)

Rolety ekranowe do okien dachowych – jakie wybrać? Wolnowiszące czy mocowane na prowadnicach? 

Najpopularniejszą wersją rolet wewnętrznych są rolety zwijane (ekranowe). Występują one jako wolnowiszące i jako osłony mocowane na prowadnicach.

Rolety wolnowiszące oferowane są w stosunkowo przystępnych cenach. Mocuje się je u góry okna lub ponad nim na załączonych do każdego kompletu mechanizmach. Wewnętrzne rolety wolnowiszące występują w przynamniej kilku wariantach rozmiarowych oraz w niezliczonej liczbie barw, wzorów i faktur materiału. Są łatwe w montażu i demontażu, a także w czyszczeniu. Zapewniają domownikom prywatność, ochraniają przed nadmiarem słońca i pełnią niebagatelną funkcję dekoracyjną.

Zasadniczą wadą rolet wolnowiszących jest to, że ich dolna część nie jest w żaden sposób mocowana. To powoduje, że po otwarciu okna, roleta ulega podmuchom wiatru, faluje, a często również obija się o okno i powoduje hałas. Nieprzyleganie osłony wolnowiszącej do ramy okiennej wpływa też oczywiście na możliwość zacieniania pomieszczenia. Boki rolety przepuszczają światło słoneczne, co sprawia, że uzyskanie pełnej ochrony przed słońcem jest w tym przypadku niemożliwe.

Rolety mocowane na prowadnicach (rolety kasetowe) to udoskonalona postać rolet wolnowiszących. Oznacza to, że przy nieco wyższej cenie za komplet można liczyć na wyeliminowanie wad opisanych powyżej. Boczne prowadnice pozwalają na stabilniejsze umocowanie osłony w szybie lub na ramie okiennej (boki rolety nie mają w tym przypadku możliwości dowolnego powiewania czy poruszania się w inny niepożądany sposób). Po zwinięciu roleta schowana jest w kasecie, co nie tylko wygląda estetycznie, ale także chroni materiał osłony przed zabrudzeniem (np. w zimie, gdy roleta jest dłużej nieużywana).

Solidnie wykonane rolety kasetowe pozwalają uzyskać pełne zacienianie pomieszczenia i podnieść komfort termiczny na poddaszu. Dodatkowym ich atutem jest możliwość blokowania w dowolnym położeniu na oknie.

Inne rodzaje rolet wewnętrznych - rolety plisowane, rzymskie, żaluzje

Oprócz najbardziej popularnych rolet zwijanych (ekranowych) w wybranych sklepach oraz w ofertach większości producentów akcesoriów okiennych znajdziemy też rolety wewnętrzne o podwyższonych walorach dekoracyjnych i jednocześnie nieco innym systemie opuszczania i podnoszenia. Do tej grupy zaliczyć należy: rolety plisowane, rzymskie oraz aluminiowe żaluzje do okien dachowych.

Rolety plisowane (plisy) wyposażone są w prowadnice boczne, co pozwala stabilnie przytwierdzić je do ramy okna. Występują w szerokim zakresie wzorniczym i kolorystycznym. Prezentują się nienagannie, są łatwe w utrzymaniu w czystości oraz pozwalają dowolnie regulować poziomem opuszczenia przesłony. Plisy okienne mogą być jedno- i dwufunkcyjne. Pierwsze z wymienionych zwija się tradycyjnie z dołu do góry, drugie zaś można zwijać w obie strony.

Rolety rzymskie to połączenie funkcjonalności rolet tkaninowych z dekoracyjnością zasłon. Specjalny sposób szycia rolet rzymskich pozwala po pociągnięciu za sznurek ułożyć materiał w efektowne i eleganckie fale. Tkaninę często wzmacnia się fiszbinami, aby fale układały się równomiernie. Pośród rolet rzymskich naleźć można takie, które szyte są z bardzo delikatnych i transparentnych tkanin, co przekłada się na możliwość zastąpienia roletą zwykłej firany oraz takie, które są w stanie w pełni zacienić pomieszczenie (z tkanin nieprzepuszczających światła). Dowolność wyboru wzornictwa, faktur i kolorystyki stosowanych na rolety rzymskie materiałów to naturalnie dodatkowy ich atut.

Żaluzje są doskonale znane od wielu lat. Do okien dachowych przeważnie nadal wykonuje się je z aluminium. Po opuszczeniu lameli i przekręceniu mechanizmu regulującego do pozycji zamkniętej można uzyskać bardzo wysokie zacienienia i pełną prywatność we wnętrzach poddasza.

Rolety zewnętrzne do okien dachowych

Rolety zewnętrzne do okien dachowych wykonuje się z aluminium. Osłony tego typu stanowią dla okna swego rodzaju pancerz złożony z paneli, który porusza się w prowadnicach bocznych montowanych  do ościeża. Mechanizm zwijający znajduje się w kasecie, gdzie po podniesieniu roleta chowa się.

W celach podniesienia izolacyjności termicznej i akustycznej rolet dachowych zewnętrznych stosuje się wypełnienie z piany poliuretanowej. Decydując się na montaż rolet zewnętrznych w połaci dachu uzyskujemy:

• możliwość zaciemniania pomieszczeń poddasza;
• ochronę przed nagrzewaniem się wnętrz w lecie;
• ograniczenie strat ciepła w zimie;
• izolację akustyczną;
• dodatkowe zabezpieczenie antywłamaniowe;
• zabezpieczenie okien przed działaniem na nie niekorzystnych warunków atmosferycznych (np. promieniowania UV).

Jakie sterowanie roletami wybrać? 

Rolety dachowe sterowane ręcznie

Najprostsze i jednocześnie najtańsze rolety to te, którymi steruje się ręcznie. Mechanizm podnoszący uruchamiany jest najczęściej za pomocą sznurka, łańcuszka lub korby, a w jego działaniu nie ma niczego zaskakującego.

Rolety elektryczne na okno dachowe

Jednak właściwie każdy typ osłon okiennych można dodatkowo wyposażyć w napęd, dzięki czemu stają się one praktycznie bezobsługowe. Jednym z najpopularniejszych jest napęd elektryczny. Dzięki niemu roletami steruje się za pomocą pilota lub naściennego kontrolera. Coraz częściej zautomatyzowane rolety podłącza się też do inteligentnych systemów działających w budynkach. Wówczas pracę rolet wystarczy jednorazowo zaprogramować, a będą one podnosiły się i opuszczały samoczynnie.

Rolety solarne w oknie dachowym

W ostatnim czasie coraz częściej do zautomatyzowania pracy rolet wykorzystuje się zamiast energii elektrycznej, darmową energię pochodzącą ze słońca. Jest to możliwe dzięki innowacyjnym systemom solarnym, a konkretniej panelom fotowoltaicznym. W kasecie rolety solarnej wbudowana jest trwała bateria (akumulator), do której panel fotowoltaiczny przekazuje pozyskaną energię słoneczną. Rozwiązanie to pozwala na zautomatyzowaną pracę rolet i innych osłon okiennych niezależnie od panujących na zewnątrz warunków atmosferycznych

Osłona okna dachowego - która najlepiej chroni przed nagrzewaniem pomieszczenia? 

Warto zdawać sobie sprawę, że wysokiej jakości i dobrze dobrane rolety są w stanie naprawdę skutecznie ochronić wnętrza poddasza przed nadmiernym nagrzewaniem się w lecie. Pośród produktów przeznaczonych do okien dachowych właściwie wszystkie są termoizolacyjnymi.

Oczywistym jest fakt, że pod względem izolacyjności termicznej prym wiodą rolety zewnętrzne, których budowa i konstrukcja pozwala na zastosowanie materiału izolacyjnego w postaci piany poliuretanowej. Należy jednak wskazać, że zminimalizowanie uporczywego gorąca w pomieszczeniach jest też możliwe przy zastosowaniu wybranych rolet wewnętrznych, a także markiz. Te ostatnie mają tę zaletę, że nie zaciemniają całkowicie pomieszczenia, a chronią przed gorącem.

Wewnętrzne rolety i markizy do okien dachowych wykonuje się z materiałów o grubym splocie. W roletach stosuje się dodatkowe podgumowanie albo pokrywa je warstwą aluminium od wewnętrznej strony. Rolety na gumie to generalnie rolety zaciemniające, ale ich dobre krycie powierzchni okna przekłada się również na termoizolacyjność.

Jakie rolety wybrać na poddasze - wewnętrzne czy zewnętrzne?

Decyzja nie jest łatwa, bo i wybór jest spory. Najważniejszym jego kryterium powinno być rozstrzygnięcie pomiędzy roletami zewnętrznymi a wewnętrznymi. Pierwsze z wymienionych skutecznie ochronią przed gorącem w lecie, stratami ciepła w zimie, będą barierą akustyczną i antywłamaniową, ale zasłonięte, zaciemnią pomieszczenia i nie wpuszczą do nich dziennego światła, co raczej nie jest szczególnie pożądane przez użytkowników.

Rolety wewnętrzne (tkaninowe i aluminiowe żaluzje) pozostawiają w tym zakresie szersze możliwości, bo można blokować je na dowolnej wysokości okna oraz regulować tak, aby światło docierało do pomieszczeń, ale było delikatniejsze i mniej rażące. Oddzielną kwestią są względy estetyczne. Wewnętrzne rolety to dodatkowa dekoracja dla okien dachowych. Produkty te pozwalają tworzyć zróżnicowany klimat we wnętrzach poddasza i są istotnym elementem ich aranżacji.

Kiedy wybrać markizę do okna dachowego?

Markizy to osłony wybierane nieco rzadziej niż rolety, ale niemniej od nich praktyczne i przydatne. Skutecznie ograniczają nagrzewanie się pomieszczeń poddasza i chronią przed nadmiernym nasłonecznieniem. Markizy montuje się po zewnętrznej stronie stolarki połaciowej. Produkty te (podobnie jak rolety) różnią się od siebie sposobem obsługi. Rozróżnia się:

• Markizy sterowane manualnie (ręcznie);
• Markizy z napędem elektrycznym;
• Markizy wyposażone w panel fotowoltaiczny (solarne).

Markizy do okien dachowych montuje się od zewnątrz, ale steruje nimi od wewnątrz pomieszczenia. Wykonuje się je z materiałów odpornych na uszkodzenia i dodatkowo impregnuje teflonem, dzięki czemu nie blakną i nie ulegają działaniu niekorzystnych warunków atmosferycznych. Osłony te są bardzo dobrym zabezpieczeniem pomieszczeń poddasza przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, stanowią barierę dla owadów i nie ograniczają widoku z okna

Rozwiązanie to pozwala ograniczyć napływ promieni słonecznych do wnętrza, ale nie eliminuje światła dziennego i pozwala w pełni z niego korzystać. Dodatkowym atutem markiz jest łatwość i szybkość montażu (można montować je samodzielnie). Po zwinięciu markizy chowają się pod oblachowaniem okiennym i pozostają praktycznie niewidoczne.

Najprostsze i tym samym najtańsze konstrukcje markiz to oczywiście te z mechanizmem ręcznym (często kolbowym). Jednakże obsługę markiz (podobnie co rolet) można zautomatyzować, czyli wyposażyć je w napęd elektryczny lub panel solarny oraz połączyć z inteligentnym systemem budynku.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze rolety lub markizy do okna dachowego? 

Pod względem technicznym osłony okienne muszą być dopasowane do okna rozmiarowo. Dotyczy to wszystkim produktów dostępnych na rynku – także i tych pochodzących od mniej znanych wytwórców.

Rolety uniwersalne

Przed zakupem rolety czy markizy należy zatem zmierzyć wysokość i szerokość skrzydła okiennego lub ościeża (w przypadku osłon montowanych do ściany). Przy zakupie rolet oferowanych np. przez markety budowlane znajomość producenta czy modelu okna nie jest konieczna, bo zwykle są to produkty uniwersalne.

Rozwiązania systemowe

Jednocześnie należy zaznaczyć, że najlepsze dopasowanie uzyskuje się przy wykorzystaniu rozwiązań systemowych. Takie rozwiązania stosuje aktualnie większość renomowanych producentów i dystrybutorów z branży okiennej. Oznacza to, że do określonej marki okna można dobrać wszelkiego rodzaju osłony tej samej marki.

Tabliczka znamionowa

Dla ułatwienia wytwórcy dołączają do swoich produktów tabliczki znamionowe, które są dla okna swoistym dowodem tożsamości i powalają określić model, rozmiar itp. To zaś przekłada się bezpośrednio na łatwość dopasowania wszelkiego rodzaju akcesoriów okiennych, w tym także rolet i markiz.